Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

poli N N

  • 1 Poli, poli, di umbuendo

    Slowly, Slowly we will get there

    Latin Quotes (Latin to English) > Poli, poli, di umbuendo

  • 2 polum

    little; small; (only a) small amount/quantity; a little bit; trifle

    Latin-English dictionary > polum

  • 3 polus

        polus ī, m, πόλοσ, an end of an axis, pole: rotatis polis, O.: glacialis, the north pole, O.: australis, O.—The heavens, sky, celestial vault: lucidus, V.: rotundus, H.: inmensus, O.
    * * *
    I
    pola, polum ADJ
    little; small; (only a) small amount/quantity of/little bit of
    II
    pole (e.g., north pole), end of an axis; heaven, sky, celestial vault

    Latin-English dictionary > polus

  • 4 Bola

    Bōla, ae (in Liv. 4, 49, 6 sq. Bōlae, ārum), f., = Bôla, a very ancient town of the Æqui, in Latium, now Poli, Verg. A. 6, 775.—Hence, Bōlānus, a, um, adj., of or pertaining to Bola:

    ager,

    Liv. 4, 49, 11.— And Bōlāni, ōrum, m., the inhabitants of Bola, Liv. 4, 49, 3; Plin. 3, 5, 9, § 69.

    Lewis & Short latin dictionary > Bola

  • 5 Bolae

    Bōla, ae (in Liv. 4, 49, 6 sq. Bōlae, ārum), f., = Bôla, a very ancient town of the Æqui, in Latium, now Poli, Verg. A. 6, 775.—Hence, Bōlānus, a, um, adj., of or pertaining to Bola:

    ager,

    Liv. 4, 49, 11.— And Bōlāni, ōrum, m., the inhabitants of Bola, Liv. 4, 49, 3; Plin. 3, 5, 9, § 69.

    Lewis & Short latin dictionary > Bolae

  • 6 Bolani

    Bōla, ae (in Liv. 4, 49, 6 sq. Bōlae, ārum), f., = Bôla, a very ancient town of the Æqui, in Latium, now Poli, Verg. A. 6, 775.—Hence, Bōlānus, a, um, adj., of or pertaining to Bola:

    ager,

    Liv. 4, 49, 11.— And Bōlāni, ōrum, m., the inhabitants of Bola, Liv. 4, 49, 3; Plin. 3, 5, 9, § 69.

    Lewis & Short latin dictionary > Bolani

  • 7 Bolanus

    Bōla, ae (in Liv. 4, 49, 6 sq. Bōlae, ārum), f., = Bôla, a very ancient town of the Æqui, in Latium, now Poli, Verg. A. 6, 775.—Hence, Bōlānus, a, um, adj., of or pertaining to Bola:

    ager,

    Liv. 4, 49, 11.— And Bōlāni, ōrum, m., the inhabitants of Bola, Liv. 4, 49, 3; Plin. 3, 5, 9, § 69.

    Lewis & Short latin dictionary > Bolanus

  • 8 fulgeo

    fulgeo, fulsi, 2 (ante-class. and poet. form acc. to the third conj.: fulgit, Lucil. and Pompon. ap. Non. 506, 8 and 9; Lucr. 5, 768 Lachm. N. cr.; 6, 160; 174; 214; fulgĕre, Pac., Att., Lucil. ap. Non. 506, 17 sq.; Lucr. 5, 1095; 6, 165; Verg. A. 6, 826; Val. Fl. 8, 284 al.; cf. Sen. Q. N. 2, 56), v. n. [Sanscr, bhrāg', to glow, gleam; Gr. phlegô, phlegethô, to burn, phlox, flame;

    Lat. fulgur, fulmen, fulvus, flagrare, flamma, flāmen,

    Curt. Gr. Etym. p. 187 ], to flash, to lighten (syn.: fulguro, splendeo, luceo).
    I.
    Lit.:

    si fulserit, si tonuerit, si tactum aliquid erit de caelo,

    Cic. Div. 2, 72, 149:

    cum aestate vehementius tonuit quam fulsit,

    Plin. 18. 35, 81, § 354; Mel. 1, 19, 1; Lucr. 6, 160; 165:

    Jove fulgente cum populo agi nefas esse,

    Cic. Vatin. 8, 20; cf.:

    Jove fulgente, tonante... caelo fulgente, tonante,

    id. N. D. 2, 25, 65;

    v. fulguro: tremulo tempestas impete fulgit,

    Lucr. 6, 174:

    fulsere ignes et aether,

    Verg. A. 4, 167:

    picei fulsere poli,

    Val. Fl. 1, 622.—
    * B.
    Trop., of the vivid oratory of Pericles:

    qui (Pericles) si tenui genere uteretur, numquam ab Aristophane poëta fulgere, tonare, permiscere Graeciam dictus esset,

    Cic. Or. 9, 29 (acc. to Aristoph. Acharn. 530 sq.: Perikleês Oulumpios Êstrapten, ebronta, xunekuka tên Hellada); cf.:

    fulgurare ac tonare,

    Quint. 2, 16, 19.—
    II.
    Transf., to flash, glitter, gleam, glare, glisten, shine (syn. splendeo).
    A.
    Lit.:

    qui nitent unguentis, qui fulgent purpurā,

    Cic. Cat. 2, 3, 5:

    marmorea tecta ebore et auro fulgentia,

    id. Par. 1, 3, 13:

    fulgentia signis castra,

    Hor. C. 1, 7, 19: qui caelum versat stellis fulgentibus aptum, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 30 Vahl.); so id. ib. (Ann. v. 162 ib.):

    caelo fulgebat luna sereno,

    Hor. Epod. 15, 1; cf. id. C. 2, 16, 3; Ov. M. 2, 722:

    fulgens contremuit domus Saturni (i. e. caelum),

    Hor. C. 2, 12, 8:

    micantes fulsere gladii,

    Liv. 1, 25, 4; cf.:

    fulgente decorus arcu Phoebus,

    Hor. Carm. Sec. 61:

    felium in tenebris fulgent radiantque oculi,

    Plin. 11, 37, 55, § 151:

    fulgentes oculi,

    Hor. C. 2, 12, 15:

    fulgentes Cycladae (on account of their marble),

    id. ib. 3, 28, 14 (for which:

    nitentes Cycladae,

    id. ib. 1, 14, 19):

    stet Capitolium fulgens (corresp. to lucidae sedes Olympi),

    id. ib. 3, 3, 43:

    argenti quod erat solis fulgebat in armis,

    Juv. 11, 108.—
    B.
    Trop., to shine, glitter; be conspicuous, illustrious (rare and mostly poet.):

    (virtus) Intaminatis fulget honoribus,

    Hor. C. 3, 2, 18:

    indoles virtutis jam in adulescentulo,

    Nep. Eum. 1, 4:

    quondam nobili fulsi patre,

    Sen. Med. 209:

    fulgens imperio fertilis Africae,

    Hor. C. 3, 16, 31:

    fulgens sacerdotio,

    Tac. H. 4, 42:

    quae sanguine fulget Juli,

    Juv. 8, 42.—Hence, ful-gens, entis, P. a., shining, glittering; in a trop. sense, illustrious.—Comp.:

    fulgentior,

    Sen. Ep. 115, 4.— Sup.:

    Messala fulgentissimus juvenis,

    Vell. 2, 71, 1:

    opus Caesaris,

    id. 2, 39, 1:

    (M. Tullius) fulgentissimo et caelesti ore,

    id. 2, 64, 3:

    duo fulgentissima cognomina patris et patrui,

    Val. Max. 3, 5, 1.— Adv.: fulgenter, glitteringly, resplendently.
    1.
    Lit.:

    quia sic fulgentius radiant,

    Plin. 10, 20, 22, § 43. —
    2.
    Trop.:

    fulgentius instrui poterat luxuria, certe innocentius,

    Plin. 22, 2, 3, § 4.

    Lewis & Short latin dictionary > fulgeo

  • 9 gubernator

    gŭbernātor, ōris, m. [id.], a steersman, pilot (cf.: magister, navarchus, nauclerus, navicularius).
    I.
    Lit.:

    si tu proreta isti navi's, ego gubernator ero,

    Plaut. Rud. 4, 3, 75; id. Am. 3, 2, 69:

    gubernator clavum tenens sedet in puppi quietus,

    Cic. de Sen. 6, 17; id. Phil. 7, 9, 27; id. Ac. 2, 31, 100; id. de Inv. 1, 34, 58; id. Rep. 1, 40; 5, 3; Quint. 2, 17, 24; 34; 4, 1, 61; Verg. A. 3, 269; 5, 12; 6, 337 et saep.—Prov.:

    tranquillo quilibet gubernator est,

    Sen. Ep. 85 med.
    II.
    Transf., a director, ruler, governor: cum in rebus animalibus aliud pro alio ponitur;

    ut de agitatore (Ennius): Gubernator magna contorsit equum vi,

    Quint. 8, 6, 9; the same, Enn. ap. Charis. p. 244 P. and ap. Diom. p. 451 ib. (Ann. v. 160 Vahl.):

    poli,

    i. e. God, Sen. Hippol. 903:

    custodes gubernatoresque rei publicae,

    Cic. Rab. Perd. 9, 26; cf.:

    quasi tutor et procurator rei publicae: sic enim appelletur, quicumque erit rector et gubernator civitatis,

    id. Rep. 2, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > gubernator

  • 10 intono

    in-tŏno, ŭi (āvi), 1, v. n., to thunder (class.).
    I.
    Lit.:

    partibus intonuit caeli Pater ipse sinistris, Cic. poët. Div. 1, 47, 106: cum deus intonuit,

    Ov. Tr. 5, 14, 27:

    intonuere poli,

    Verg. A. 1, 90:

    pater omnipotens ter intonuit,

    id. ib. 7, 142;

    9, 361: deus majestatis intonuit,

    Vulg. Psa. 28, 3 et saep.— Impers.:

    intonuit laevum,

    Verg. A. 2, 693; Ov. M. 14, 542.—
    B.
    Transf., to make a noise, resound:

    et clipeum super intonat ingens,

    Verg. A. 9, 709:

    concussa arma intonuere,

    Sil. 2, 213:

    unus praecipue servus tam valde intonuit, ut,

    Petr. 78:

    ingenti latratu canis,

    Plin. 8, 40, 61, § 142:

    Eurus Intonat Aegaeo,

    Val. Fl. 2, 365.—
    2.
    Pregn., to bring down with a thundering sound:

    clavam superne intonat,

    Val. Fl. 3, 169; cf.:

    Eois intonata fluctibus hiems,

    Hor. Epod. 2, 51.—
    II.
    Trop., to cry out vehemently; to thunder forth:

    hesternā contione intonuit vox perniciosa tribuni,

    Cic. Mur. 38, 81:

    exsurgit atque intonat ore,

    Verg. A. 6, 607:

    intonet horrendum,

    Juv. 6, 485:

    cum haec intonuisset plenus irae,

    Liv. 3, 48:

    minas,

    Ov. Am. 1, 7, 46; Prop. 2, 1, 40:

    silvae intonuere,

    Verg. A. 7, 515; Ov. F. 4, 267. — Poet.: (Fortuna) simul intonuit, proxima [p. 989] quaeque fugat, has threatened, Ov. P. 2, 3, 24:

    armis urbi,

    Sil. 14, 298.

    Lewis & Short latin dictionary > intono

  • 11 liquor

    1.
    līquor, līqui ( inf. liquier, Att. Trag. Brut. 28), v. dep. n. [liqueo], to be fluid or liquid, to flow, melt, dissolve ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    tum toto corpore sudor Liquitur,

    Verg. A. 9, 813:

    huic (arbori) atro liquuntur sanguine guttae,

    id. ib. 3, 28:

    liquentia flumina,

    id. ib. 9, 679:

    mella,

    id. ib. 1, 432:

    fluvius,

    id. G. 4, 442:

    ut fraces et amurca liquentur,

    Plin. 15, 6, 6, § 22.—
    II.
    Trop., to melt or waste away:

    ilico res foras labitur, liquitur,

    Plaut. Trin. 2, 1, 17:

    in partem pejorem liquitur aetas,

    Lucr. 2, 1132: per poli liquentis axem, Prud. steph. 1, 88.
    2.
    lĭquor, ōris (lī, Lucr. 1, 454), m. [liqueo], fluidness, fluidity, liquidity.
    I.
    Lit.: liquor aquai, Lucr. 1, 454; Cic. N. D. 2, 10:

    causae, quae vim habent frigoris et caloris, concretionis et liquoris,

    id. Univ. 14:

    vomica liquoris aeterni argentum vivum appellatur,

    Plin. 33, 6, 32, § 99.—
    II.
    Transf., a fluid, liquid, liquoris vitigeni latex, wine, Lucr, 5, 14:

    dulcis flavusque mellis,

    id. 1, 938:

    liquores amnium,

    Cic. N. D. 2, 39, 98:

    Stygius,

    Ov. Ib. 594: Virgineus, the water of the spring Virgo (v. Virgo), id. P. 1, 8, 38:

    aurea tunc pressos pedibus dedit uva liquores,

    Tib. 2, 1, 45: fluidus, a corrupt moisture, i. e. putrefaction, = tabes, Verg. G. 3, 484:

    (teritur) parvo saepe liquore silex,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 16:

    Assyrius, i. e. amomum,

    Stat. S. 3, 3, 212:

    niveus lactis,

    Sen. Oedip. 565:

    oleique,

    Plin. 35, 15, 51, § 179. —Of the sea:

    qua medius liquor Secernit Europen ab Afro,

    Hor. C. 3, 3, 46.

    Lewis & Short latin dictionary > liquor

  • 12 polimen

    pŏlīmen, ĭnis, n. [1. polio].
    I.
    Polish, brightness (post-class.). baltei polimina, App. de Deo Socr. p. 54, 30.—
    II.
    poli-mina, um, n., the testicles, Arn. 7, 230.

    Lewis & Short latin dictionary > polimen

  • 13 polimina

    pŏlīmen, ĭnis, n. [1. polio].
    I.
    Polish, brightness (post-class.). baltei polimina, App. de Deo Socr. p. 54, 30.—
    II.
    poli-mina, um, n., the testicles, Arn. 7, 230.

    Lewis & Short latin dictionary > polimina

  • 14 Polus

    1.
    pŏlus, i, m., = polos.
    I.
    Lit., the end of an axis, a pole ( poet. and postAug.):

    terra a verticibus duobus, quos appellaverunt polos, centrum caeli est, nec non Signiferi oblique inter eos siti,

    Plin. 2, 15, 13, § 63; 2, 70, 71, § 179; Ov. M. 2, 75; id. P. 2, 7, 64:

    polus glacialis,

    the north pole, id. M. 2, 173;

    or, gelidus,

    id. H. 18, 152; also absol., the north pole, id. Tr. 4, 3, 15:

    polus australis,

    id. M. 2, 131;

    or, austrinus,

    the south pole, Plin. 5, 9, 10, § 56.—
    II.
    Transf.
    A.
    The polar star, Vitr. 9, 6 fin.
    B.
    The heavens, Att. ap. Varr. L. L. 7, § 14 (Trag. Rel. p. 190 Rib.); Verg. A. 3, 586; 5, 721; Hor. C. 1, 28, 6; 3, 29, 44; id. Epod. 17, 77; Val. Fl. 1, 622:

    immensi parva figura poli,

    Ov. F. 6, 278.
    2.
    Pŏlus, i, m., a celebrated Greek tragic actor, Gell. 7, 5, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > Polus

  • 15 polus

    1.
    pŏlus, i, m., = polos.
    I.
    Lit., the end of an axis, a pole ( poet. and postAug.):

    terra a verticibus duobus, quos appellaverunt polos, centrum caeli est, nec non Signiferi oblique inter eos siti,

    Plin. 2, 15, 13, § 63; 2, 70, 71, § 179; Ov. M. 2, 75; id. P. 2, 7, 64:

    polus glacialis,

    the north pole, id. M. 2, 173;

    or, gelidus,

    id. H. 18, 152; also absol., the north pole, id. Tr. 4, 3, 15:

    polus australis,

    id. M. 2, 131;

    or, austrinus,

    the south pole, Plin. 5, 9, 10, § 56.—
    II.
    Transf.
    A.
    The polar star, Vitr. 9, 6 fin.
    B.
    The heavens, Att. ap. Varr. L. L. 7, § 14 (Trag. Rel. p. 190 Rib.); Verg. A. 3, 586; 5, 721; Hor. C. 1, 28, 6; 3, 29, 44; id. Epod. 17, 77; Val. Fl. 1, 622:

    immensi parva figura poli,

    Ov. F. 6, 278.
    2.
    Pŏlus, i, m., a celebrated Greek tragic actor, Gell. 7, 5, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > polus

  • 16 reboo

    rĕ-bŏo, āre, v. n. and a.
    I.
    Neutr., to bellow back, resound, re-echo ( poet.): reboant silvaeque et longus Olympus, * Verg. G. 3, 223; so,

    rupti poli,

    Sil. 17. 252: et reboat raucum regio cita barbara bombum, Lucr. 4, 546:

    reboatque ursa superba lupis,

    Val. Fl. 3, 634:

    ubi cymbalum sonat vox, ubi tympana reboant,

    Cat. 63, 21.—
    II.
    Act., to cause to resound, make echo ( poet.):

    nec citharis reboant laqueata aurataque templa,

    Lucr. 2, 28:

    reboat te quicquid carminis echo Respondet silvae,

    Nemes. Ecl. 1, 73.

    Lewis & Short latin dictionary > reboo

  • 17 Rex

    1.
    rex, rēgis ( gen. plur regerum, Gell. ap. Charis p. 40 P.), m. [rego], a ruler of a country, a king.
    A.
    Lit.:

    omnis res publica, quae ut dixi populi res est, consilio quodam regenda est, ut diuturna sit. Id autem consilium aut uni tribuendum est aut delectis quibusdam, etc. Cum penes unum est omnium summa rerum, regem illum unum vocamus et regnum ejus rei publicae statum, etc.,

    Cic. Rep. 1, 26, 41; cf. id. ib. 2, 23, 43;

    1, 42, 65: simulatque se inflexit hic rex in dominatum injustiorem, fit continuo tyrannus,

    id. ib. 2, 26, 49: rex Albai Longaï, Enn. ap. Fortun. p. 2691 P. (Ann. v. 34 Vahl.); Cic. Rep. 2, 2, 4:

    regum sapientia,

    id. ib. 2, 6, 11:

    rex Ancus,

    id. ib. 2, 3, 5:

    Anco regi,

    id. ib. 2, 20, 35:

    regem deligere,

    id. ib. 2, 12, 24:

    creare,

    id. ib. 2, 17, 31:

    constituere,

    id. ib. 2, 18, 33;

    20: reges, nam in terris nomen imperi id primum fuit,

    Sall. C. 2, 1:

    regibus boni quam mali suspectiores sunt,

    id. ib. 7, 2:

    monumenta regis,

    Hor. C. 1, 2, 15:

    reges in ipsos imperium est Jovis,

    id. ib. 3, 1, 6:

    urbem Romanam a principio reges habuere,

    Tac. A. 1, 1:

    post reges exactos,

    Liv. 2, 8.— A very odious name in the time of the Republic, i. q. tyrant, despot:

    pulso Tarquinio nomen regis audire non poterat (populus Romanus),

    Cic. Rep. 2, 30, 53; cf.:

    hoc nomen (sc. tyranni) Graeci regis injusti esse voluerunt: nostri quidem omnes reges vocitaverunt, qui soli in populos perpetuam potestatem haberent. Itaque et Spurius Cassius et M. Manlius et Spurius Maelius regnum occupare voluisse dicti sunt, et modo (Ti. Gracchus),

    id. ib. 2, 27, 50 Mos.:

    rex populi Romani,

    i. e. Cæsar, id. Off. 3, 21, 83; cf. id. Fam. 12, 1, 1:

    decem reges aerarii,

    id. Agr. 2, 6, 14;

    v. also regnum, regno, and dominus, with tetrarcha,

    id. Mil. 28, 76; Hor. S. 1, 3, 12; Sall. C. 20, 7; v. Fabri ad h. l.— In ancient Rome the king had also priestly dignities and duties; hence, after the kings were expelled, the name rex (like basileus) continued to be given in relig. lang. to the priest who performed these duties; hence, rex sacrificulus, sacrificus, sacrorum; v. sacrificulus; and rex Nemorensis, i. e. priest of Diana Aricina, Suet. Calig. 35.—
    * (β).
    Poet., as adj., ruling, that rules or sways:

    populum late regem belloque superbum,

    Verg. A. 1, 21.—
    2.
    kat exochên, acc. to the Gr. basileus, the king of Persia, Ter. Heaut. 1, 1, 65; id. Eun. 3, 1, 7 and 11; Nep. Milt. 7, 5; id. Them. 3, 2; 4, 3; id. Paus. 1, 2 al.; cf of the king of the Parthi: regum rex (the Gr. basileus basileôn), Suet. Calig. 5; Amm. 17, 5, 3. —
    B.
    Transf.
    1.
    Of Jupiter, as king of gods and men:

    quem (sc. Jovem) unum omnium deorum et hominum regem esse omnes doctrinā expoliti consentiunt,

    Cic. Rep. 1, 36, 56; cf.

    of the same: summi deum regis,

    Naev. Bell. Pun. 3, 2; and:

    divom pater atque hominum rex,

    Verg. A. 1, 65; 2, 648; 10 2, 743 (with this cf.:

    o qui res hominumque deumque Aeternis regis imperiis,

    id. ib. 1, 229):

    Olympi magnus rex,

    id. ib. 5, 533; Hor. C. 4, 4, 2; id. Epod. 16, 56.—Sometimes also of other deities, as rulers of the realms assigned to them:

    aquarum,

    i. e. Neptune, Ov. M. 10, 606; so,

    aequoreus,

    id. ib. 8, 603:

    umbrarum,

    i.e. Pluto, id. ib. 7, 249; so,

    silentum,

    id. ib. 5, 356:

    rex infernus,

    Verg. A. 6, 106:

    tertiae sortis,

    Sen. Herc. Fur. 833:

    Stygius,

    Verg. A. 6, 252:

    antiqui poli, mundique prioris,

    i.e. Saturn, Mart. 12, 62.—Of Æolus, Verg. A. 1, 52 et saep.—
    2.
    In gen., head, chief, leader, master, etc. (mostly poet.); of Æneas, Verg. A. 1, 544; 575; 6, 55; 7, 220;

    of lions,

    Phaedr. 4, 13, 4;

    of the bull, as leader of the herd,

    Stat. Th. 5, 333; 11, 28;

    of the queen-bee,

    Verg. G. 4, 106;

    of the eagle,

    Plin. 10, 74, 95, § 203;

    of the Eridanus, as the first river of Italy,

    Verg. G. 1, 482;

    of Phanæan wine,

    id. ib. 2, 98 et saep.; also, of the master of a feast, like the Greek basileus:

    mensae,

    Macr. S. 2, 1; so absol. (sc. convivii), Prud. Cath. 9, 30 (cf. regnum and dominus); of a governor, preceptor of youth:

    actae pueritiae,

    Hor. C. 1, 36, 8; of the leader, king in children's games, Hor. Ep. 1, 1, 59:

    rex inter ludentes delectus,

    Just. 1, 5, 1; of the protector, patron of parasites, Plaut. As. 5, 2, 73; id. Capt. 1, 1, 24; id. Stich. 3, 2, 2; Ter. Phorm. 2, 2, 24:

    coram rege suā de paupertate tacentes,

    Hor. Ep. 1, 17, 43; Mart. 2, 18, 5; Juv. 1, 136 et saep.; of the son of a king or chieftain, a prince, Verg. A. 9, 223; Val. Fl. 1, 174, Stat. Achill. 1, 156; Flor. 4, 9, 7 Duk. (cf. regulus and regina); of a powerful, rich, or fortunate person, Plaut. Rud. 4, 2, 26; id. Poen. 3, 3, 58:

    sive reges Sive inopes,

    Hor. C. 2, 14, 11; 2, 18, 34:

    regibus hic mos est,

    id. S. 1, 2, 86; 2, 2, 45; id. A. P. 434. — Reges sometimes signifies the king and queen, Liv. 1, 39 init., 27, 4; sometimes the whole royal family, id. 2, 2, 11; 2, 3, 5; 45, 43, 9.— Poet., rex sometimes denotes the character, sentiments, or feelings of a king:

    rex patrem (i.e. paternum animum) vicit,

    Ov. M. 12, 30:

    in rege pater est,

    id. ib. 13, 187.
    2.
    Rex, rēgis, m., a surname in the gens Marcia, e. g. Q. Marcius Rex, consul A. U. C. 686, Sall. C. 30, 3:

    Q. (Marcius) Rex,

    brotherin-law of Clodius, Cic. Att. 1, 16, 10 (in a lusus verbb. with rex, a tyrant, despot); cf. Hor. S. 1, 7, 35:

    P. Marcius Rex,

    Liv. 43, 1 al.; cf. Suet. Caes. 6.

    Lewis & Short latin dictionary > Rex

  • 18 rex

    1.
    rex, rēgis ( gen. plur regerum, Gell. ap. Charis p. 40 P.), m. [rego], a ruler of a country, a king.
    A.
    Lit.:

    omnis res publica, quae ut dixi populi res est, consilio quodam regenda est, ut diuturna sit. Id autem consilium aut uni tribuendum est aut delectis quibusdam, etc. Cum penes unum est omnium summa rerum, regem illum unum vocamus et regnum ejus rei publicae statum, etc.,

    Cic. Rep. 1, 26, 41; cf. id. ib. 2, 23, 43;

    1, 42, 65: simulatque se inflexit hic rex in dominatum injustiorem, fit continuo tyrannus,

    id. ib. 2, 26, 49: rex Albai Longaï, Enn. ap. Fortun. p. 2691 P. (Ann. v. 34 Vahl.); Cic. Rep. 2, 2, 4:

    regum sapientia,

    id. ib. 2, 6, 11:

    rex Ancus,

    id. ib. 2, 3, 5:

    Anco regi,

    id. ib. 2, 20, 35:

    regem deligere,

    id. ib. 2, 12, 24:

    creare,

    id. ib. 2, 17, 31:

    constituere,

    id. ib. 2, 18, 33;

    20: reges, nam in terris nomen imperi id primum fuit,

    Sall. C. 2, 1:

    regibus boni quam mali suspectiores sunt,

    id. ib. 7, 2:

    monumenta regis,

    Hor. C. 1, 2, 15:

    reges in ipsos imperium est Jovis,

    id. ib. 3, 1, 6:

    urbem Romanam a principio reges habuere,

    Tac. A. 1, 1:

    post reges exactos,

    Liv. 2, 8.— A very odious name in the time of the Republic, i. q. tyrant, despot:

    pulso Tarquinio nomen regis audire non poterat (populus Romanus),

    Cic. Rep. 2, 30, 53; cf.:

    hoc nomen (sc. tyranni) Graeci regis injusti esse voluerunt: nostri quidem omnes reges vocitaverunt, qui soli in populos perpetuam potestatem haberent. Itaque et Spurius Cassius et M. Manlius et Spurius Maelius regnum occupare voluisse dicti sunt, et modo (Ti. Gracchus),

    id. ib. 2, 27, 50 Mos.:

    rex populi Romani,

    i. e. Cæsar, id. Off. 3, 21, 83; cf. id. Fam. 12, 1, 1:

    decem reges aerarii,

    id. Agr. 2, 6, 14;

    v. also regnum, regno, and dominus, with tetrarcha,

    id. Mil. 28, 76; Hor. S. 1, 3, 12; Sall. C. 20, 7; v. Fabri ad h. l.— In ancient Rome the king had also priestly dignities and duties; hence, after the kings were expelled, the name rex (like basileus) continued to be given in relig. lang. to the priest who performed these duties; hence, rex sacrificulus, sacrificus, sacrorum; v. sacrificulus; and rex Nemorensis, i. e. priest of Diana Aricina, Suet. Calig. 35.—
    * (β).
    Poet., as adj., ruling, that rules or sways:

    populum late regem belloque superbum,

    Verg. A. 1, 21.—
    2.
    kat exochên, acc. to the Gr. basileus, the king of Persia, Ter. Heaut. 1, 1, 65; id. Eun. 3, 1, 7 and 11; Nep. Milt. 7, 5; id. Them. 3, 2; 4, 3; id. Paus. 1, 2 al.; cf of the king of the Parthi: regum rex (the Gr. basileus basileôn), Suet. Calig. 5; Amm. 17, 5, 3. —
    B.
    Transf.
    1.
    Of Jupiter, as king of gods and men:

    quem (sc. Jovem) unum omnium deorum et hominum regem esse omnes doctrinā expoliti consentiunt,

    Cic. Rep. 1, 36, 56; cf.

    of the same: summi deum regis,

    Naev. Bell. Pun. 3, 2; and:

    divom pater atque hominum rex,

    Verg. A. 1, 65; 2, 648; 10 2, 743 (with this cf.:

    o qui res hominumque deumque Aeternis regis imperiis,

    id. ib. 1, 229):

    Olympi magnus rex,

    id. ib. 5, 533; Hor. C. 4, 4, 2; id. Epod. 16, 56.—Sometimes also of other deities, as rulers of the realms assigned to them:

    aquarum,

    i. e. Neptune, Ov. M. 10, 606; so,

    aequoreus,

    id. ib. 8, 603:

    umbrarum,

    i.e. Pluto, id. ib. 7, 249; so,

    silentum,

    id. ib. 5, 356:

    rex infernus,

    Verg. A. 6, 106:

    tertiae sortis,

    Sen. Herc. Fur. 833:

    Stygius,

    Verg. A. 6, 252:

    antiqui poli, mundique prioris,

    i.e. Saturn, Mart. 12, 62.—Of Æolus, Verg. A. 1, 52 et saep.—
    2.
    In gen., head, chief, leader, master, etc. (mostly poet.); of Æneas, Verg. A. 1, 544; 575; 6, 55; 7, 220;

    of lions,

    Phaedr. 4, 13, 4;

    of the bull, as leader of the herd,

    Stat. Th. 5, 333; 11, 28;

    of the queen-bee,

    Verg. G. 4, 106;

    of the eagle,

    Plin. 10, 74, 95, § 203;

    of the Eridanus, as the first river of Italy,

    Verg. G. 1, 482;

    of Phanæan wine,

    id. ib. 2, 98 et saep.; also, of the master of a feast, like the Greek basileus:

    mensae,

    Macr. S. 2, 1; so absol. (sc. convivii), Prud. Cath. 9, 30 (cf. regnum and dominus); of a governor, preceptor of youth:

    actae pueritiae,

    Hor. C. 1, 36, 8; of the leader, king in children's games, Hor. Ep. 1, 1, 59:

    rex inter ludentes delectus,

    Just. 1, 5, 1; of the protector, patron of parasites, Plaut. As. 5, 2, 73; id. Capt. 1, 1, 24; id. Stich. 3, 2, 2; Ter. Phorm. 2, 2, 24:

    coram rege suā de paupertate tacentes,

    Hor. Ep. 1, 17, 43; Mart. 2, 18, 5; Juv. 1, 136 et saep.; of the son of a king or chieftain, a prince, Verg. A. 9, 223; Val. Fl. 1, 174, Stat. Achill. 1, 156; Flor. 4, 9, 7 Duk. (cf. regulus and regina); of a powerful, rich, or fortunate person, Plaut. Rud. 4, 2, 26; id. Poen. 3, 3, 58:

    sive reges Sive inopes,

    Hor. C. 2, 14, 11; 2, 18, 34:

    regibus hic mos est,

    id. S. 1, 2, 86; 2, 2, 45; id. A. P. 434. — Reges sometimes signifies the king and queen, Liv. 1, 39 init., 27, 4; sometimes the whole royal family, id. 2, 2, 11; 2, 3, 5; 45, 43, 9.— Poet., rex sometimes denotes the character, sentiments, or feelings of a king:

    rex patrem (i.e. paternum animum) vicit,

    Ov. M. 12, 30:

    in rege pater est,

    id. ib. 13, 187.
    2.
    Rex, rēgis, m., a surname in the gens Marcia, e. g. Q. Marcius Rex, consul A. U. C. 686, Sall. C. 30, 3:

    Q. (Marcius) Rex,

    brotherin-law of Clodius, Cic. Att. 1, 16, 10 (in a lusus verbb. with rex, a tyrant, despot); cf. Hor. S. 1, 7, 35:

    P. Marcius Rex,

    Liv. 43, 1 al.; cf. Suet. Caes. 6.

    Lewis & Short latin dictionary > rex

  • 19 ruina

    rŭīna, ae, f. [ruo], a rushing or tumbling down; a falling down, fall (syn.: casus, lapsus).
    I.
    In abstracto.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen. (rare). grandinis, Lucr. 6, 156:

    aquarum,

    Cael. Aur. Tard. 2, 1 med.:

    nostra (sc. nucum),

    Mart. 13, 25, 2:

    jumentorum sarcinarumque,

    Liv. 44, 5: Capanei, a fall by lightning (v. Capaneus), Prop. 2, 34 (3, 32), 40:

    (apri saevi) Permixtas dabant equitum peditumque ruinas,

    Lucr. 5, 1329: Tyrrhenus et Aconteus Conixi incurrunt hastis, primique ruinam Dant sonitu ingenti, rush or fall upon each other, Verg. A. 11, 613:

    interea suspensa graves aulaea ruinas In patinam fecere,

    fell down, Hor. S. 2, 8, 54.—
    2.
    In partic., of buildings, a tumbling or falling down, downfall, ruin (class.; in good prose only in sing.):

    repentinā ruinā pars ejus turris concidit... tum hostes, turris repentinā ruinā commoti, etc.,

    Caes. B. C. 2, 11 fin. and 12 init.; cf.: ferunt conclave illud, ubi epularetur Scopas, concidisse: eā ruinā ipsum oppressum cum suis interiisse, Cic. de Or. 2, 86, 353; id. Div. 2, 8, 20; Tac. A. 2, 47:

    aedificiorum,

    Suet. Oth. 8:

    amphitheatri,

    id. Tib. 40:

    camerae,

    id. Ner. 34:

    spectaculorum,

    id. Calig. 31:

    pontis,

    id. Aug. 20:

    tecta Penthei Disjecta non leni ruinā,

    Hor. C. 2, 19, 15:

    jam Deiphobi dedit ampla ruinam, Vulcano superante, domus,

    i. e. fell in, Verg. A. 2, 310; so,

    trahere ruinam,

    id. ib. 2, 465; 9, 712; cf. B. a, infra:

    effulsisse inter ruinam ignes,

    Tac. A. 2, 47:

    ruinam urbis et incendia recordantes,

    Just. 5, 7, 10:

    morbus, captivitas, ruina, ignis,

    Sen. Tranq. 11, 6:

    multos occidere incendii ac ruinae potentia est,

    id. Clem. 1, 26, 5.—In plur.:

    tantae in te impendent ruinae, nisi suffulcis firmiter,

    Plaut. Ep. 1, 1, 77; so Vell. 2, 35, 4 (with incendia); Suet. Vesp. 8; Lucr. 2, 1145:

    si fractus illabatur orbis, Impavidum ferient ruinae,

    Hor. C. 3, 3, 8:

    dum Capitolio dementes ruinas parabat,

    id. ib. 1, 37, 7.—
    B.
    Trop., a downfall, fall, ruin; accident, catastrophe, disaster, overthrow, destruction, etc. (freq. and class.; used equally in sing. and plur.; cf.: exitium, pernicies).
    (α).
    Sing.:

    vis illa fuit et, ut saepe jam dixi, ruina quaedam atque tempestas,

    a catastrophe, Cic. Clu. 35, 96: incendium meum ruinā restinguam, with the overthrow, fall (of the State), Catilina ap. Sall. C. 31, 9, and ap. Cic. Mur. 25, 51:

    ut communi ruinā patriae opprimerentur,

    Liv. 45, 26; Vell. 2, 91, 4; 2, 85, 1; 2, 124, 1:

    in hac ruinā rerum stetit una integra atque immobilis virtus populi Romani,

    Liv. 26, 41:

    rerum nostrarum,

    id. 5, 51:

    urbis,

    id. 25, 4:

    ex loco superiore impetu facto, strage ac ruinā fudere Gallos,

    utter defeat, id. 5, 43; cf.:

    ruinae similem stragem eques dedit,

    id. 4, 33:

    Cannensis,

    id. 23, 25; 42, 66 fin.; 4, 46;

    5, 47: ruina soceri in exsilium pulsus,

    Tac. H. 4, 6; cf. id. G. 36:

    pereat sceleratus, regnique trahat patriaeque ruinam,

    Ov. M. 8, 497:

    aliae gentes belli sequuntur ruinam,

    Flor. 2, 12, 1:

    ille dies utramque Ducet ruinam,

    i. e. death, Hor. C. 2, 17, 9:

    Neronis principis,

    Plin. 17, 25, 38, § 245.—
    (β).
    Plur.:

    praetermitto ruinas fortunarum tuarum, quas omnes impendere tibi proximis Idibus senties,

    Cic. Cat. 1, 6, 14:

    in ruinis aversae, atque afflictae rei publicae,

    id. Sest. 2, 5:

    devota morti pectora liberae Quantis fatigaret ruinis,

    Hor. C. 4, 14, 19; cf.:

    nox auget ruinas,

    Val. Fl. 3, 207:

    principiis in rerum fecere ruinas et graviter magni magno cecidere ibi casu,

    i. e. false steps, errors, mistakes, Lucr. 1, 740:

    (Academia) si invaserit in haec, miseras edet ruinas,

    Cic. Leg. 1, 13, 39:

    ruinas videres,

    id. Fin. 5, 28, 83.—
    II.
    In concreto.
    1.
    That which tumbles or falls down, a fall (not anteAug.).
    A.
    In gen. ( poet.):

    disjectam Aenaeae toto videt aequore classem Fluctibus oppressos Troas caelique ruinā,

    i. e. a storm, rain, Verg. A. 1, 129; so,

    caeli (with insani imbres),

    Sil. 1, 251:

    poli,

    i. e. thunder, Val. Fl. 8, 334.—
    B.
    In partic. (acc. to I. A. 2.), a building that has tumbled down, a ruin, ruins (mostly in plur., and not in Cic. prose):

    nunc humilis veteres tantummodo Troja ruinas ostendit,

    Ov. M. 15, 424:

    Sagunti ruinae nostris capitibus incident,

    Liv. 21, 10, 10:

    (urbs) deserta ac strata prope omnis ruinis,

    id. 33, 38, 10:

    fumantes Thebarum ruinae,

    id. 9, 18, 7:

    ruinis templorum templa aedificare,

    id. 42, 3:

    in tugurio ruinarum Carthaginiensium,

    Vell. 2, 19 fin. —In sing.:

    alius par labor... flumina ad lavandam hanc ruinam jugis montium ducere,

    Plin. 33, 4, 21, § 74:

    EX RVINA TEMPLI MARTIS,

    Inscr. Orell. 2448 (A.D. 256).—
    2.
    Transf., of persons who cause ruin, a destroyer:

    rei publicae,

    Cic. Sest. 51, 109:

    ruinae publicanorum,

    id. Prov. Cons. 6, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > ruina

  • 20 uterque

    ŭter-que, utrăque, utrumque ( gen. sing. utriusque, always with ĭ, Plaut. Truc [p. 1945] 4, 3, 20; Lucr. 4, 503; Cat. 68, 39; Hor. C. 3, 8, 5; Ov. M. 6, 506; old gen. and dat. sing. fem. utraeque, acc. to Charis. 2, 3, p. 132; gen. plur. utrumque, Cic. Verr. 2, 5, 49, § 129 B. and K.), pron., each (of two), either, each one, one and the other, one as well as the other, both (applied to two subjects regarded severally, while ambo regards the two as a pair; cf. Zumpt, Gr. § 141, Anm. 2).
    I.
    Sing.
    A.
    In gen.
    1.
    With substt.
    (α).
    In gen.:

    imperator uterque hinc et illinc Jovi Vota suscipere,

    Plaut. Am. 1, 1, 74: tibi in utrāque parte pollet et pariter potest, Afran. ap. Non. p. 375, 5 (Com. Rel. v. 226 Rib.):

    causae utriusque figurae,

    Lucr. 4, 503; 4, 1212:

    quascumque (insulas) in liquentibus stagnis Marique vasto fert uterque Neptunus,

    Cat. 31, 3:

    parique fastigio steterit in utrāque fortunā,

    Nep. Att. 14, 2:

    docte sermones utriusque linguae,

    Greek and Latin, Hor. C. 3, 8, 5; cf.:

    insignis utriusque linguae monimentis,

    Plin. 12, 1, 5, § 9:

    Quid... gentes ab utroque jacentes Oceano numerem?

    Ov. M. 15, 829:

    litora sub utroque jacentia Phoebo,

    i. e. the rising and the setting sun, id. ib. 1, 338:

    nutu (Jovis) tremefactus uterque Est polus,

    id. F. 2, 489:

    limes uterque poli,

    Stat. Th. 1, 157:

    deus est in utroque parente,

    father and mother, Ov. M. 13, 147:

    cum jam tempus esset deducendi ab Samnio exercitus aut utriusque aut certe alterius,

    Liv. 10, 44, 6:

    densis ictibus heros Creber utrāque manu pulsat versatque Dareta,

    Verg. A. 5, 460:

    numen utriusque Dianae,

    Mart. Spect. 13, 5.—
    (β).
    Esp. in the phrase in utramque partem, in either way or direction, on both sides, for and against, etc.:

    vemens in utramque partem es nimis, Aut largitate nimiā aut parsimoniā,

    Ter. Heaut. 3, 1, 31:

    magnam vim esse in fortunā in utramque partem, vel ad secundas res, vel ad adversas, quis ignorat,

    Cic. Off. 2, 6, 19; 2, 10, 37:

    in utramque partem disserere = pro et contra,

    id. Rep. 3, 6, 4; id. de Or. 3, 27, 107:

    utramque in partem multa dicuntur,

    id. Ac. 2, 39, 124:

    magna est vis conscientiae, et magna in utramque partem, ut neque timeant... et putent, etc.,

    id. Mil. 23, 61:

    suam sententiam in utramque partem esse tutam,

    on either assumption, Caes. B. G. 5, 29.—
    2.
    Absol.
    (α).
    In gen.:

    aequom'st, quod in rem esse utrique arbitremur, Et mihi te et tibi me consulere,

    Plaut. Aul. 2, 1, 10:

    conveniunt adhuc utriusque verba,

    id. Truc. 4, 3, 20:

    verum utrique mos geratur amborum ex sententiā,

    id. ib. 5, 69:

    sed uterque (sapiens appellatus est) alio quodam modo,

    Cic. Lael. 2, 6:

    ut aut uterque inter se aut neuter satis duret,

    id. Quint. 8, 30:

    tu mihi videris utrumque facturus,

    id. Rep. 2, 11, 22:

    quare qui utrumque voluit et potuit,

    id. ib. 3, 3, 6:

    uterque cum equitatu veniret,

    Caes. B. G. 1, 42:

    hic, qui utrumque probat, ambobus debuit uti,

    Cic. Fin. 2, 7, 20: cum utrique sis maxime necessarius, Balb. et Opp. ap. Cic. Att. 9, 7, A, 2;

    opp. unus,

    Cic. Verr. 2, 3, 60, § 140:

    quod tibi non utriusque petenti copia facta'st,

    Cat. 68, 39:

    utque fide pignus dextras utriusque poposcit,

    Ov. M. 6, 506:

    vitium est utriusque,

    Mart. 3, 27, 3:

    cum esset et aequalis Mars utriusque,

    id. Spect. 29, 2.—
    (β).
    Esp., in apposit. with nouns or clauses:

    apud Antiphonem uterque, mater et pater, Quasi deditā operā domi erant,

    Ter. Eun. 5, 2, 1:

    Maecenas atque Coccejus, missi magnis de rebus uterque Legati,

    Hor. S 1, 5, 28:

    ego utrumque meum puto esse, et quid sentiam ostendere et quod feceris defendere,

    Cic. Fam. 1, 9, 25.—With pron. understood:

    verum, Demea, Curemus aequam uterque partem,

    Ter. Ad. 1, 2, 50; so freq. with neutr. pron. where the gen. would be ambiguous (cf. 3. infra):

    id utrumque tardum fructum reddit,

    Plin. 17, 22, 35, § 176: quod (aquam et pabulum) utrumque large palus praebere poterat, Auct. B. Alex. 1 fin. —Once with nom. masc.: nam qui instat alicui... aut contra de alicujus periculo festinatur, is uterque infestus dicitur, Nigid. ap. Gell 9, 12, 6.—
    3.
    With gen. part. (class. with pers. pronn., etc.; cf.

    Zumpt, Gr. § 429): utrique nostrum gratum admodum feceris,

    Cic. Lael. 4, 16:

    uterque nostrum id sibi suscipiendum putavit,

    id. Sull. 4, 13:

    horum uterque ita cecidit victus ut victor idem regnaverit... utrique horum secunda fortuna regnum est largita,

    id. Har. Resp. 25, 54:

    domus utriusque nostrum aedificatur strenue,

    id. Q. Fr. 2, 4, 2: cum eorum, de quibus dicimus, aut utrumque, aut unum quodque certe concluditur verbo, etc., Auct. Her. 4, 27, 37:

    ante utriusque horum obitum,

    Vell. 2, 103, 1; v. also I. B. 1. and 3. infra.—Also with substt., accompanied by adj. pron.:

    earum enim rerum utramque a corde proficisci,

    Cic. Div. 1, 52, 119:

    quarum civitatum utraque foederata est,

    id. Verr. 2, 5, 22, § 56:

    quorum generum in utroque magnus noster Cato est,

    id. Leg. 3, 18, 40:

    utriusque harum rerum expers,

    id. Tusc. 1, 26, 65.—Rarely with substt. alone ( poet. and post-Aug.):

    et haec utinam Viscorum laudet uterque!

    Hor. S. 1, 10, 83:

    uterque legatorum et quisquis... remissi,

    Vell. 2, 50, 3:

    post utriusque adulescentium obitum,

    id. 2, 103, 2:

    obiit, utroque liberorum superstite, Tiberio Drusoque Neronibus,

    Suet. Tib. 4 fin.
    B.
    In partic.
    1.
    With plur. predic. (rare in the best prose; not in Cic.; cf.

    infra): uterque insaniunt,

    Plaut. Curc. 1, 3, 31:

    deinde uterque imperator in medium exeunt,

    id. Am. 1, 1, 68; cf. Ter. Eun. 5, 2, 1, A, 2, b, supra:

    facite ut uterque sublimiter stent,

    Cato, R. R. 70, 2:

    uterque eorum ex castris exercitum ducunt,

    Caes. B. C. 3, 30:

    illae (naves) conflixerunt, ut utraque ex concursu laborarent,

    id. ib. 2, 6:

    uterque cum illo gravis inimicitias exercebant,

    Sall. C. 49, 2:

    utraque festinant,

    Ov. M. 6, 59:

    uterque ambigui,

    Tac. H. 2, 97:

    uterque opibus perviguere,

    id. A. 4, 34:

    decernitur ut uterque in regnum restituantur,

    Just. 38, 3, 4; Val. Max. 5, 4, 6; Vell. 2, 66, 1; Claud. Rapt. Pros. 2, 20; cf. plur. in consecutive clauses:

    hic cum uterque me intueretur, seseque ad audiendum significarent paratos,

    Cic. Fin. 2, 1, 1 Madvig ad loc.:

    quorum utrumque audivi, cum mihi nihil sane praeter sedulitatem probarent, etc.,

    id. ib. 1, 5, 16.—
    2.
    With predicate in first or second person (mostly post-Aug.):

    sed uterque mensuram implevimus, ego et tu,

    Tac. A. 14, 54 init.:

    quid ergo inter me et te interest, si uterque habere volumus,

    Sen. Vit. Beat. 26, 1:

    uterque magnum beneficium dedistis,

    id. Contr. 4 (8), 24, 4:

    quod uterque cuperemus,

    Front. Ep. ad Am. 1, 5; cf. Ter. Heaut. 2, 4, 14, II. B. infra.—
    3.
    In reciprocal uses, one... the other, each... the other, either... the other, one another, etc.
    (α).
    Uterque repeated in another case (mostly ante-class. and post-Aug.):

    quia uterque utrique est cordi,

    Ter. Phorm. 5, 3, 17:

    cum uterque utrique esset exercitus in conspectu,

    Caes. B. G. 7, 35 (al. uterque utrimque):

    cum uterque utrique insidiaretur, Auct. B. Alex. 4, 1: uterque utrumque vituperato,

    Varr. Fragm. p. 131 Durdr.—
    (β).
    With a case of alter:

    ita est utraque res sine alterā debilis,

    Cic. Tusc. 2, 5, 13:

    quorum uterque suo studio delectatus contempsit alterum,

    id. Off. 1, 1, 4:

    cum enim uterque alteri obiciat, palam est utrumque fecisse,

    Quint. 11, 3, 168:

    invictum tamen ab altero utrumque servavit,

    Just. 6, 2, 9:

    arceri utrumque genus ab altero narrant,

    Plin. 8, 44, 69, § 171; Cels. 5, 26, 35 fin.; Ascon. ad Cic. Mil. § 30.—
    II.
    Plur.
    A.
    Regularly of two parties, sets, or classes, each including a plurality: Praenestini et Lanuvini hospites: suopte utrosque decuit acceptos cibo, etc., Naev. ap. Macr. S. 3, 18, 6 (Com. Rel. v. 21 Rib.): non cauponantes bellum sed belligerantes, Ferro non auro vitam cernamus utrique, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 202 Vahl.):

    utrosque pergnovi probe,

    Plaut. Truc. 1, 2, 50:

    quoniam utrique Socratici et Platonici volumus esse,

    Cic. Off. 1, 1, 2:

    a quibus utrisque (actoribus et poëtis) summittitur aliquid, etc.,

    id. de Or. 3, 26, 102:

    quos ego utrosque in eodem genere praedatorum direptorumque pono,

    id. Cat. 2, 9, 20:

    his utrisque (Atrebatis et Viromanduis) persuaserant,

    Caes. B. G. 2, 16:

    Aetolorum utraeque manus Heracleam sese incluserunt,

    Liv. 36, 16, 5; Sall. J. 76, 4:

    utrique (plebis fautores et senatus) victoriam crudeliter exercebant,

    id. C. 38, 4; Suet. Claud. 21; cf.: hic igitur Q. Ligarius... nunc a te supplex fratris salutem petit: quam hujus admonitus officio cum utrisque his dederis, tris fratres optimos... rei publicae condonaveris, i. e. two brothers on one side and Ligarius on the other, Cic. Lig. 12, 36:

    Marius impigre suorum et hostium res pariter attendere, cognoscere, quid boni utrisque aut contra esset,

    Sall. J. 88, 2: cujus flamma ut ab oppidanis et oppugnatoribus est visa, utrisque venit in opinionem, etc., Nep. Milt. 7, 3.—So with collective nouns:

    primo impetu simul utraque cornua et Numidae pulsi,

    Liv. 30, 8, 7; cf.:

    utraque oppida,

    id. 42, 54, 8:

    utraeque nationes Rheno praetexuntur,

    Tac. G. 34.—
    B.
    Freq. also of two individual subjects, esp. when regarded as belonging together (cf. Krebs, Antibarb. p. 1175):

    nec clam te est quam illi utraeque nunc inutiles Et ad pudicitiam et ad rem tutandam sient,

    Ter. And. 1, 5, 52:

    hoc beneficio utrique ab utrisque vero devincimini, Ut, etc.,

    id. Heaut. 2, 4, 14:

    utrique imperatores exeunt,

    Plaut. Am. 1, 1, 68 Ussing (Fleck., uterque imperator): sed qui utrosque error vos agitat, Expedibo, Pomp. ap. Non. 505, 7 (Com. Rel. v. 175 Rib.): suis utrisque superstitibus praesentibus istam viam dico, Leg. Form. ap. Cic. Mur. 12, 26:

    binos habebam (scyphos): jnbeo promi utrosque,

    Cic. Verr. 2, 4, 14, § 32:

    duae fuerunt Ariovisti uxores... utraeque in eā fugā perierunt,

    Caes. B. G. 1, 53:

    hi utrique ad urbem imperatores erant (Q. Marcius et Q. Metellus),

    Sall. C. 30, 4:

    animus ferox inopia rei familiaris et conscientia scelerum, quae utraque eis artibus auxerat,

    id. ib. 5, 7:

    illa utrosque (patrem et aviam) intuens,

    Tac. A. 16, 11; id. Or. 2:

    palmas utrasque tetendit,

    Verg. A. 6, 685:

    quod utrorum Dionysiorum opibus Corinthi saepe adjuti fuerant,

    Nep. Timol. 2, 2:

    utrique (Mithridates et Datames) locum qui explorarent mittunt,

    id. Dat. 2, 2:

    laudare senis utraque consilia,

    Liv. 9, 12, 2:

    utrisque consulibus Italia decreta est,

    id. 27, 22, 2:

    in invidiā censores cum essent... Cn. Baebius diem ad populum utrisque dixit,

    id. 29, 37, 17; 32, 17, 15; 34, 25, 5;

    42, 54, 8: Suillium accusandis utrisque immittit,

    Tac. A. 11, 1 init.:

    Natalem multa cum Scaevino collocutum, et esse utrosque C. Pisonis intimos,

    id. ib. 15, 55 fin.:

    pater filiam, avia neptem, illa utrosque intuens,

    id. ib. 16, 11:

    nam Mago Cambyses aures utrasque praeciderat,

    Just. 1, 9, 17; 9, 7, 8:

    crederes imperatum, ut acies utraeque tela cohiberent,

    Curt. 7, 4, 35.—Hence,
    A.
    ŭtrōquĕ, adv.
    1.
    Lit., of place, to both places, parts, or sides, in both directions:

    utroque citius quam vellemus, cursum confecimus,

    Cic. Att. 5, 12, 1:

    exercitus utroque ducti,

    Liv. 8, 29, 7:

    jactantem utroque caput,

    Verg. A. 5, 469:

    nunc huc, nunc illuc et utroque sine ordine curro,

    Ov. H. 10, 19:

    nescit, utro potius ruat, et ruere ardet utroque,

    id. M. 5, 166. —
    2.
    Transf., in both directions, in either point of view, both ways, etc.:

    auctores utroque trahunt,

    Liv. 1, 24, 1:

    medium maxime et moderatum utroque consilium,

    id. 2, 30, 1:

    utroque firmiores qui in callibus versentur,

    Varr. R. R. 2, 10, 1.—
    (β).
    Esp., connected with versum ( vorsum; sometimes written in one word, utroqueversum):

    utroque vorsum rectum est ingenium meum,

    Plaut. Capt. 2, 3, 8: accidit, ut quaedam vocabula ambigua sint et utroque versum dicantur, i. e. in a twofold sense, denoting augmentation or diminution, Gell. 5, 12, 10.—
    B.
    ŭtrasquĕ, adv. (acc. to the analogy of alias, alteras), both times (ante-class.): in Hispaniā pugnatum bis: utrasque nostri loco moti, Cass. Hem. ap. Non. 183, 24; Caecil. ib. 183, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > uterque

См. также в других словарях:

  • poli — poli …   Dictionnaire des rimes

  • Poli — heißen die Orte: Poli (Latium), eine Gemeinde in der italienischen Provinz Rom Poli (Kamerun), eine Stadt in Kamerun Poli (China), eine Stadt in China Poli (Italien), italienischer Familienbetrieb, Distillerie Poli ist der Familienname folgender… …   Deutsch Wikipedia

  • poli — poli, ie (poli, lie) part. passé de polir. 1°   Dont la surface a été rendue unie. •   Un haut édifice qu on voyait de loin, dont toutes les pierres étaient polies devant et derrière, SACI Bible, Machab. I, XIII, 27. •   Un corps poli semble être …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • Poli — can refer to:*Poli (surname), persons surnamed Poli * Politehnica 1921 Ştiinţa Timişoara big Romanian football club with over 1.000.000 fans * FC Politehnica Iasi Romanian first league football club * A shortname of the Instituto Politécnico… …   Wikipedia

  • poli — Element de compunere care înseamnă mai mulţi , mai multe , multiplu şi care serveşte la formarea unor substantive şi a unor adjective. – Din fr. poly . Trimis de oprocopiuc, 30.03.2004. Sursa: DEX 98  POLI Element prim de compunere savantă… …   Dicționar Român

  • poli- — pole, polite ♦ Éléments, du gr. polis « ville » : métropole, nécropole, policlinique. pole, polite, poli ❖ ♦ Éléments, du grec polis « ville ». ⇒ Acropole, métropole (et dér.), nécropole, pentapole, technopole. → aussi Cosmopolite, policlinique …   Encyclopédie Universelle

  • poli- — Prefijo que significa mucho. Medical Dictionary. 2011 …   Diccionario médico

  • poli- — 1 (Del gr. πολυ , mucho). elem. compos. Indica pluralidad o abundancia. Polifásico, polimorfo, poliuria. poli 2 (Del gr. πόλις). elem. compos. Significa ciudad …   Diccionario de la lengua española

  • Poli — (fr.), geglättet, abgeschliffen, gesittet, artig …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Poli — Poli,   Umberto, italienischer Lyriker, Saba, Umberto …   Universal-Lexikon

  • POLI — vide infra Polographia …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»